Środki ochronne - osłony obrabiarek
Środki ochronne przed zagrożeniami mechanicznymi dzielimy na środki odgradzające (osłony) i środki nieodgradzające i inne urządzenia ochronne (tzw. czułe wyposażenie ochronne np. kurtyny świetlne).
Przy doborze środka ochronnego należy uwzględnić kryterium jego umiejscowienia, konieczność i częstość dostępu do strefy niebezpiecznej, rodzaj zagrożeń stwarzanych przez maszynę oraz liczbę i lokalizację zagrożeń.
Osłona stała jest prostym i skutecznym środkiem ochronnym i dlatego powinna być stosowana wszędzie tam, gdzie dostęp operatora w czasie normalnej pracy (działania bez zakłóceń) nie jest konieczny.
Jeżeli natomiast występuje konieczność częstego dostępu (tj. częściej niż raz na zmianę), należy zastosować inny alternatywny środek ochrony w postaci osłony ruchomej czy też czułego wyposażenia ochronnego.
Podstawową zasadą ochrony przy wykorzystaniu osłon jest ograniczenie do minimum dostępu do stref zagrożenia.
Osłona, która może być otwierana bez użycia narzędzia, to osłona ruchoma. Jest ona zwykle połączona z maszyną elementami mechanicznymi, takimi jak zawiasy lub prowadnice.
Jeszcze innym rodzajem osłony ruchomej jest osłona zmykająca się samoczynnie ? osłona poruszana za pomocą elementu maszyny (np. ruchomego stołu), obrabianego przedmiotu lub części przyrządu obróbkowego.
Osłona ta zmienia swoje położenie, odsłaniając część roboczą narzędzia w trakcie pracy.
Z chwilą kiedy obrabiany przedmiot wykona wymagane przejście osłona samoczynnie wraca do położenia zamknięcia pod wpływem sił ciężkości lub działania sprężyny.
Osłony zamykające się samoczynnie znalazły zastosowanie np. w strugarkach wyrówniarkach, pilarkach tarczowych prowadzonych ręcznie, itp.